Published on March 28th, 2013 | by fileto

Συνειρμούς με το δόγμα Νταβούντογλου …δημιουργεί έκθεση της Τράπεζας Πειραιώς

Πρίν από δύο περίπου χρόνια ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας κ. Νταβούντογλου, είχε μιλήσει για την επίθεση που έπρεπε να κάνει το υπουργείο Πολιστισμού της χώρας του προκειμένου να αναδείξει τα μουσουλμανικά και κυρίως τα Οθωμανικά μνημεία που υπάρχουν διάσπαρτα στα Βαλκάνια.

Τότε υπήρξε χλιαρή μεν αλλά αντίδραση δε στις επιδιώξεις του υπουργού εξωτερικών της γείτονος, ο οποίος πέρα από τις αντιδράσεις, κατόρθωσε με διάφορα ντοκιμαντέρ να υπερτονίσει την οθωμανική παρουσία στις Βαλκανικές χώρες, σε σημείο που πολλοί Τούρκοι τουρίστες να διοργανώνουν εκδρομές κατά μόνας προκειμένου μέσω οδικού πολιτιστικού χάρτη να επισκεφθούν τα μνημεία αυτά σε Ελλάδα, Σκόπια, Βοσνία, Αλβανία και Βουλγαρία.

Το ίδιο συνέβη και με τα τούρκικα σήριαλ τα οποία πλημμύρισαν τα βαλκανικά κανάλια, όχι μόνο τα ελληνικά, τα οποία πωλούνται σε πολύ χαμηλές τιμές ανά επισόδειο και σε καιρούς χρήσης όπου η διαφήμιση είναι περιορισμένη, εξασφαλίζουν τηλεθέαση και διαφημιστική πίτα αφήνοντας κάποιο κέρδος στα ηλεκτρονικά μέσα μαζικής επικοινωνίας.

Σίγουρα οι τρούλοι και οι μιναρέδες, σχολειά και μεντρεσέδες, παραδοσιακά καφενεία και τεκέδες – συχνά το ένα πλάι στο άλλο -που “ξεπηδούν” από τον φωτογραφικό καμβά κι αποκαλύπτουν το πολύχρωμο, πολυπολιτισμικό μωσαϊκό των Βαλκανίων, στην έκθεση “A Balkan Tale/Μια βαλκανική ιστορία”, που “ξετυλίγεται” στο Δίκτυο Μουσείων του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ), δεν έχει σχέση με τον κύριο Νταβούντογλου αλλά παραπέμπει στο δόγμα του.

Έτσι λοιπόν με αφετηρία το Μουσείο Μετάξης στο Σουφλί, η έκθεση που διοργανώνει το ΠΙΟΠ σε συνεργασία με το Goethe – Institut Athen και την “Anemon Productions” θα “ταξιδέψει” από τη Θράκη έως την Πελοπόννησο και από τη Θεσσαλία έως τα νησιά του Αιγαίου.

Πέντε νέοι διακεκριμένοι φωτογράφοι, ο Καμίλο Νόλλας από την Αθήνα, ο Ίβαν Πέτροβιτς από το Βελιγράδι, η Γιούτα Μπένζενμπεργκ από τα Τίρανα, ο Ίαν Μπλάζεφ από τα Σκόπια και ο Σαμίρ Καραχόντα από το Πρίζρεν “αιχμαλώτισαν” με τον φωτογραφικό τους φακό 50 μνημεία που χτίστηκαν κατά την περίοδο της οθωμανικής παρουσίας στα Βαλκάνια, που κράτησε από τον 140 έως και τον 20ό αιώνα.

Λουτρά, υδραγωγεία, εκκλησίες, τζαμιά, γέφυρες, πτωχοκομεία, σπίτια και επαύλεις αποτυπώνονται με γλαφυρότητα από τον φωτογραφικό φακό, άλλοτε σε ασπρόμαυρο κι άλλοτε σε ζωηρό, πολύχρωμο φόντο. Πλάι στο Διοικητήριο της Θεσσαλονίκης, το επιβλητικό κτίριο που χτίστηκε το 1891 και σήμερα στεγάζει το υπουργείο Μακεδονίας – Θράκης και το Γιαχουντί Χαμάμ (λουτρό των Εβραίων ή λουτρό του Μεγάλου Παζαριού), στα σημερινά Λουλουδάδικα της πόλης, που χτίστηκε γύρω στο 1500 από τον Χαλίλ Πασά, “στέκονται” το Τζαμί της Κατάκτησης (Φετχιγέ) στην Αθήνα, το Τζαμί του Μπεγιαζίτ στο Διδυμοτείχο, ο Τεκές του Ντουρμπαλή Σουλτάν, στα Ασπρόγεια Φαρσάλων (17ος αι.), το Ιμαρέτ της ‘Αρτας, που χτίστηκε μεταξύ 1841 και 1512 και σήμερα γνωρίζει την εγκατάλειψη, η Κρήνη του Τζαμιού της Βασιλομήτορος (1672) στο Ηράκλειο, ο επιβλητικός τουρμπές (τάφος) του Γαζή Εβρενός στα Γιαννιτσά, που αναστηλώθηκε σχετικά πρόσφατα από την Ελληνική Αρχαιολογική Υπηρεσία, καθώς και πληθώρα άλλων μνημείων.

Η Οθωμανική Αυτοκρατορία ταυτίστηκε με την πολιτισμική “οπισθοδρόμηση” και θεωρήθηκε από τους λαούς των Βαλκανίων “ανεπιθύμητη κληρονομιά”. Σήμερα, η μνήμη αυτής της περιόδου παραμένει κρυμμένη μέσα σε κτίρια που έχουν αλλάξει χρήση. Με οποιαδήποτε μορφή, όμως, τα κτίρια της οθωμανικής περιόδου – δημόσια και ιδιωτικά, χριστιανικά, μουσουλμανικά και εβραϊκά, συντηρημένα ή ερειπωμένα – αποτελούν τεκμήρια μιας κοινής ιστορίας στα Βαλκάνια, που “μετρά” περίπου έξι αιώνες.

Πρόκειται για μία έκθεση που δίνει αφορμές για δημόσιο διάλογο αναφορικά με την κοινή ιστορία των Βαλκανίων ενώ, ταυτοχρόνως, συμβάλλει στην ανάδειξη και προβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς της περιοχής. Οι φωτογραφίες της έκθεσης καλούν τον επισκέπτη να κοιτάξει πέρα από εθνικά σύνορα διερευνώντας την ιστορία της περιοχής στο σύνολό της. Σε αυτό βοηθούν τα συνοδευτικά κείμενα για τη χρήση και την ιστορία των μνημείων καθώς και το ντοκιμαντέρ “Ξεχασμένα Βαλκάνια”, σε σενάριο και σκηνοθεσία του Ανδρέα Αποστολίδη, το οποίο και θα προβάλλεται στη διάρκεια της έκθεσης.

Η έκθεση “A Balkan Tale/ Μια βαλκανική ιστορία” θα φιλοξενηθεί στο Μουσείο Μετάξης, στο Σουφλί, από τις 5 Απριλίου έως τις 22 Ιουλίου 2013.