Published on January 3rd, 2019 | by fileto

Την Κυριακή στη Νικήσιανη το έθιμο του Αράπη!

Όλα είναι έτοιμα, όπως κάθε χρόνο και φέτος μια και την Κυριακή 6 Ιανουαρίου 2019, θα γίνει το μεσημέρι στον ίδιο γνωστό χώρο που είναι η αυλή του Δημοτικού Σχολείου στη Νικήσιανη Παγγαίου, η αναπαράσταση του εθίμου του Αράπη, από τον Πολιτιστικό Σύλλογο «Ο Αράπης».

Η αναπαράσταση και οι συμβολισμοί

Οι ρίζες του συγκεκριμένου εθίμου χάνονται στα βάθη των αιώνων. Εκτός από τη μάχη της ζωής και του θανάτου, αναπαριστά τη γονιμότητα, την αναγέννηση και την έναρξης μιας νέας εποχής.

Πρόκειται για κατάλοιπο της διονυσιακής λατρείας και των καλενταριών (των εκδηλώσεων δηλαδή που κατά την αρχαιότητα, τελούνταν στην αρχή μιας περιόδου).

Οι Αράπηδες, άνδρες δηλαδή κάθε ηλικίας του χωριού, ντυμένοι με προβιές και ζωσμένοι με «τα τσάνια», χωρίζονται σε δύο ομάδες, με δύο αρχηγούς να τους οδηγούν και βγαίνουν στα σοκάκια του χωριού. Το βήμα τους είναι αργό και επιβλητικό προκαλώντας εκκωφαντικό θόρυβο, για να ξορκίσουν το κακό και να φέρουν το αισιόδοξο μήνυμα της ζωής. Οι δύο ομάδες ενώνονται στο χώρο που κορυφώνεται το έθιμο, στην προκειμένη περίπτωση στο Δημοτικό Σχολείο, όπου και τους περιμένει ο κόσμος.

Οι δύο αρχηγοί παλεύουν, μέχρι την τελική πτώση του ενός. Ακολουθεί μυσταγωγία γύρω από τον πεσμένο αρχηγό και ολοκληρώνεται με την ανάσταση του νεκρού. Χαρούμενοι όλοι βγάζουν τις μπαρμπότες, αποκαλύπτοντας τα πρόσωπά τους και στήνουν έναν κυκλικό ξέφρενο χορό. Σύμφωνα με την παράδοση η πάλη αυτή καθώς και η πτώση του Αράπη συμβολίζει τον θάνατο του Διονύσου από τους Τιτάνες και την χειμερία νάρκη της φύσης, ενώ η έγερσή του την ανάσταση του Διονύσου από τον Δία και το ξαναζωντάνεμα της φύσης με τον ερχομό της άνοιξης.

Πέρα από τον καθαρά διονυσιακό τους χαρακτήρα, εικάζεται ότι χρησιμοποιήθηκαν από τον Μέγα Αλέξανδρο για να απωθήσει τους εχθρούς του, λόγω της αποκρουστικής όψης τους. Αργότερα οι κάτοικοι του Παγγαίου, σε συνδυασμό με τα διονυσιακά ορφικά μυστήρια, έκαναν αναπαράσταση του γεγονότος και έτσι έχει διασωθεί μέχρι τις ημέρες μας αναλλοίωτο. Σίγουρα αυτό που τραβάει την προσοχή των επισκεπτών είναι η επιβλητική ενδυμασία τους.