Published on April 17th, 2017 | by fileto

Evet στο δεσποτάτο του Ερντογανιστάν

Η δημοκρατία δεν είναι στόχος, αλλά εργαλείο, αυτή ήταν η άποψη και ρήση ενός αναδυόμενου αστέρα της πολιτικής σκηνής το 1996, και δεν ήταν άλλος από τον Ταγίπ Ερντογάν.

Με το εργαλείο αυτό στον πάγκο του έστρωσε σιγά-σιγά το παιχνίδι του και προχώρησε στη μετάβαση της Τουρκίας από μια ασθενική δημοκρατία σε μια αναδυόμενη δεσποτεία και μάλιστα με τη θέληση του λαού.

Αν και το περιθώριο της νίκης ήταν μικρότερο απ’ ό,τι ήλπιζε ο Ερντογάν και εξακολουθούν να υπάρχουν ερωτηματικά για το αν η αυταρχική διακυβέρνησή του έχει πραγματικά τη λαϊκή εντολή, εδώ υπάρχει ένα θέμα που επηρεάζει το γενικότερο σύστημα όπου οι έλεγχοι και οι ισορροπίες θα εξασθενήσουν και ο διαχωρισμός των εξουσιών θα καταστεί σχεδόν ανύπαρκτος.

Ο κοινοβουλευτικός έλεγχος θα αντικατασταθεί από τη βούληση ενός ανδρός, ο οποίος θα μπορεί να εκλεγεί για δύο πενταετείς θητείες ως πρόεδρος, μη συμπεριλαμβανομένης της τρέχουσας θητείας του.

Αν το κοινοβούλιο προκηρύξει πρόωρες εκλογές κατά τη δεύτερη θητεία του, διευκρινίζει ο Ερντογάν θα μπορεί να θέσει υποψηφιότητα και για τρίτη θητεία, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να παραμείνει στην προεδρία μέχρι το 2034, επιπλέον των 14 ετών που ήδη βρίσκεται στην εξουσία.

Φευ όμως η επίγεια ζωή δεν είναι ατέρμονη!

Μπορεί οι υποστηρικτές του Ερντογάν να φοβούνται πως η σαρωτική νίκη που χρειαζόταν για να εξασφαλισθεί ο νέος ρόλος του δεν επιτεύχθηκε, αλλά από δω και πέρα η Τουρκία βαδίζει σε ένα τεντωμένο σχοινί με το ευρύτερο τοπίο να είναι απειλητικό για την οικονομία και τα όσα έχουν γίνει την τελευταία δεκαετία στην γείτονα.

Ο Νόαμ Τσόμσκι σχολιάζει το οριακό αποτέλεσμα επικράτησης του ΝΑΙ στο δημοψήφισμα της Τουρκίας. Αναφέρει πως δεν πρόκειται για το τέλος της δημοκρατίας, αλλά σίγουρα για μεγάλο πλήγμα εναντίον της και προβλέπει αντιδράσεις μεγάλης κλίμακας μέσα στο επόμενο διάστημα.

Αν η συνέπεια αυτού του εκλογικού αποτελέσματος θα είναι ο Εμφύλιος Πόλεμος στην Τουρκία ή ένα νέο κίνημα (όπως εκείνο του Gezi Park) είναι κάτι που σύντομα θα το γνωρίζουμε.

Να θυμίσουμε ότι πριν από περίπου ένα χρόνο ο Νόαμ Τσόμσκι μαζί με ακόμη 1.127 ακαδημαϊκούς από 89 χώρες συνυπέγραψαν κείμενο με το οποίο ζητούσαν από την Άγκυρα να σταματήσει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στις κουρδικές περιοχές, επισημαίνοντας τον μεγάλο αριθμό αμάχων θυμάτων και καλούσαν την κυβέρνηση να ξαναρχίσει άμεσα τον ειρηνευτικό διάλογο.

Το κείμενο αυτό είχε εξοργίσει τον Ταγίπ Ερντογάν που είχε επιτεθεί προσωπικά στον διανοητή.

Στη συνέχεια, ακολούθησε το τουρκικό πραξικόπημα και η απόφαση του προέδρου της Τουρκίας να προβεί σε διεξαγωγή δημοψηφίσματος με το οποίο αποσκοπούσε να προχωρήσει σε ενδυνάμωση των εξουσιών του μετά από πιθανή του νίκη, όπερ και εγένετο.

Καλό είναι να κάνουμε μια γεωγράφιση των αποτελεσμάτων όπου η πάντα πρωτοπόρος παραλιακή ζώνη της Τουρκίας έδωσε άλλη ανάγνωση στα κελεύσματα και στις επιθυμίες του σουλτάνου Ταγίπ!

Στην Κωνσταντινούπολη το “Όχι” έλαβε 51,35%, στη Σμύρνη 68,78% και στην Άγκυρα 51.13%. Η προσέλευση στις κάλπες ήταν πάντως εντυπωσιακή αφού έσπευσε να ψηφίσει το 85% των ψηφοφόρων.

Παρόλα αυτά, πολλαπλές ήταν οι καταγγελίες για νοθεία, για να φτάσουμε στο τελικό 51,41% νίκης του Evet.

Αυτό που αναμένεται πλέον, είναι βάσει της συνταγματικής μεταρρύθμισης, ο πρόεδρος Ερντογάν να συγκεντρώνει τις περισσότερες εκτελεστικές εξουσίες, ορίζοντας ο ίδιος τους υπουργούς της κυβέρνησης, καθώς και έναν ή δύο αντιπροέδρους.

Ο θώκος του πρωθυπουργού καταργείται, ενώ βάσει των προβλέψεων του νομοσχεδίου, ο πρόεδρος θα μπορεί να επεμβαίνει άμεσα στον δικαστικό τομέα.

Ο πρόεδρος της Τουρκίας θα μπορεί να επιλέγει άμεσα ή έμμεσα έξι μέλη του Ανώτατου Συμβουλίου Δικαστών και Εισαγγελέων (HSYK), το οποίο είναι αρμόδιο για να διορίζει και να αποπέμπει τους δικαστικούς λειτουργούς. Το κοινοβούλιο θα επιλέγει τα υπόλοιπα επτά μέλη.

Τα στρατοδικεία, που έχουν στο παρελθόν καταδικάσει σε θάνατο πολλούς αξιωματούχους μεταξύ αυτών και ο πρώην πρωθυπουργός Αντνάν Μεντερές μετά το πραξικόπημα του 1960, θα απαγορευθούν πλην εξαιρέσεων.

Επίσης, το προσχέδιο της συνταγματικής μεταρρύθμισης ορίζει την 3η Νοεμβρίου 2019 ως ημερομηνία των επόμενων προεδρικών και βουλευτικών εκλογών.

Σε γενικές γραμμές, το δημοψήφισμα δεν στάθηκε επάξια στα στάνταρ του Συμβουλίου της Ευρώπης. Το νομικό πλαίσιο ήταν ανεπαρκές για μία αυθεντικά δημοκρατική διαδικασία, αναφέρουν οι πολιτικοί παρατηρητές των εκλογών.

Οι παρατηρητές επέκριναν έντονα και το γεγονός ότι η προεκλογική περίοδος και το δημοψήφισμα έλαβαν χώρα υπό το καθεστώς έκτακτης ανάγκης που κηρύχθηκε στην Τουρκία πριν εννέα μήνες, μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του περασμένου Ιουλίου.

Από δω και πέρα τα νερά δεν είναι αχαρτογράφητα μια και από τη μια έχουμε έναν παίχτη που είναι απρόβλεπτος και λέγεται Τράμπ και ένας άλλος παίχτης που είναι σταθερός στις προσδοκίες του και λέγεται Πούτιν.

Αυτοί θα καθορίσουν τις εξελίξεις και αναμένεται έχοντας στη μέση τον Ερντογάν να δώσουν μια άλλη ρότα στις εξελίξεις στη ευρύτερη περιοχή μας, κάτι που θέλει με τις υπερεξουσίες του να τιθασεύσει ο σουλτάνος του Ερντογανιστάν!