Άποψη - Γνώμη

Published on November 25th, 2023 | by fileto

0

Τι ψάχνουν οι Ευρωπαίοι στην Ακροδεξιά;

Τρέμει το πολιτικό σύστημα στην Ευρώπη τις επικείμενες Ευρωεκλογές του 2024, και μια μεγάλη σκιά πλανάται πάνω από την Γηραιά Ήπειρο.

Η νίκη του Βίλντερς στην Ολλανδία, η άνοδος της Μελόνι και του Όρμπαν σε Ιταλία και Ουγγαρία, τα υψηλά ποσοστά σε Γερμανία, Σκανδιναβία και Αυστρία, αλλά και στην Ισπανία δεν αφήνουν αδιάφορους τους πολιτικούς αναλυτές οι οποίοι πλέον στρέφουν τα βλέμματα τους στα κράτη της Ευρώπης με αγωνία, είτε για να επιβεβαιώσουν τους φόβους τους είτε για να διαψεύσουν με ανακούφιση τις πιο δυσοίωνες προβλέψεις τους.

Η ακροδεξιά καλπάζει πλέον σχεδόν παντού στην Ευρώπη. Το αποδεικνύουν περίτρανα οι ηγέτες με ακροδεξιές καταβολές, εθνικιστικές πολιτικές και αφηγήματα που ήδη κυβερνούν σε ουκ ολίγα κράτη της ΕΕ. Το αναδεικνύουν συνεχώς και οι ίδιες οι δημοσκοπήσεις και οι πολιτικοί συσχετισμοί που αναδύονται σε ολόκληρο το φάσμα της Ευρώπης και που ευνοούν, ολοένα και περισσότερο και σε πρωτοφανή βαθμό, τον χώρο της ακροδεξιάς.

Διαβάζω, «σήμερα, η σύγχυση είναι πλήρης: η Ευρώπη είναι ένας συνασπισμός χωρών, οι οποίες κυβερνώνται από συνασπισμούς ποικίλων κομμάτων. Η δεξιά, η αριστερά, οι λαϊκιστές, οι φιλελεύθεροι και οι πράσινοι μοιράζονται την εξουσία, σε σημείο που δεν ξέρουμε πλέον ποιο ρεύμα κυριαρχεί», σημειώνει, φέρνοντας ως παράδειγμα τη Γερμανία, την Ισπανία, τη Σουηδία την Ιταλία, αλλά και τη Γαλλία, όπου δεν υπάρχει μια ξεκάθαρη κοινοβουλευτική πλειοψηφία.

Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη ανάλυση πανευρωπαϊκών δημοσκοπήσεων που συνέταξε το Τμήμα Έρευνας και Ανάλυσης του POLITICO, στις επόμενες Ευρωεκλογές οι ευρωσκεπτικιστικές και οι ακροδεξιές παρατάξεις αναμένεται να αυξήσουν σημαντικά το μερίδιο τις πίτας τους στα έδρανα της Ευρωβουλής, μια εξέλιξη που θα πραγματοποιηθεί κατά κύριο λόγο εις βάρος των κεντρώων και πράσινων παρατάξεων.

Για πολύ καιρό, μια ισχυρή Ευρωπαϊκή ακροδεξιά και εθνικιστική πτέρυγα έμοιαζε αδιανόητο σενάριο, μια εξέλιξη αντιφατική στην ιδέα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης της συνεργασίας και του κοσμοπολιτισμού που πρεσβεύει η ΕΕ.

Εάν οι εκλογές γίνονταν σήμερα, οι ευρωσκεπτικιστές Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές (ECR) θα αποτελούσαν την τρίτη μεγαλύτερη ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όντας πλέον ισόπαλοι με το κεντρώο Renew, ενώ η ακροδεξιά Ευρωομάδα «Ταυτότητα και Δημοκρατία» (ID) θα σημείωνε τα μεγαλύτερα εκλογικά κέρδη, αποκτώντας συνολικά 77 έδρες στα έδρανα του κοινοβουλευτικού οργάνου της Ευρώπης. Πρόκειται για μια άνοδο που οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην εντυπωσιακή αλλά και ανατριχιαστική έκρηξη της δημοφιλίας της γερμανικής Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD).

Το ερώτημα είναι γιατί η Ακροδεξιά ή η εναλλακτική Δεξιά είναι τόσο δελεαστική για τους Ευρωπαίους ψηφοφόρους;

Σε κύριο άρθρο της η Liberation, επισημαίνει τον κίνδυνο μιας ακροδεξιάς που εξαπλώνεται αργά, αλλά σταθερά, σε όλη την Ευρώπη, τροφοδοτούμενη όπως σημειώνει, από τη φοβία έναντι των ξένων, το αίσθημα υποβάθμισης των μεσαίων και λαϊκών στρωμάτων και τον φόβο για το μέλλον.

Με τα παραδοσιακά κόμματα να αγωνίζονται να καθησυχάσουν και να προσφέρουν ένα κοινωνικό έργο ικανό να ενθουσιάσει τα πλήθη, πολλοί έρχονται να δοκιμάσουν μια ακροδεξιά, που κάνει τα πάντα για «να στολιστεί» με τις παγίδες της κανονικότητας, καταλήγει η εφημερίδα.

Υγειονομική και οικονομική κρίση, έκρηξη ανισοτήτων, στοχοποίηση μεταναστών και μειονοτήτων, ακραία πόλωση με διάβρωση παραδοσιακών και μη κομμάτων εξουσίας από τα δεξιά έως τα αριστερά, αλλά και με ευθεία αμφισβήτηση θεσμών και αξιών.

Αν και το υπόβαθρο μπορεί να έχει διαφοροποιήσεις από χώρα σε χώρα, το αποτέλεσμα είναι το ίδιο: στην Ευρώπη καταγράφεται με εφιαλτικά σταθερούς ρυθμούς τα τελευταία χρόνια μια πολιτική επέλαση της Ακροδεξιάς.

Πλέον υπό τη «σκιά» και των ευρύτερων επιπτώσεων του πολέμου στην Ουκρανία, δεν περιορίζεται σε εκτόξευση των δημοσκοπικών ποσοστών της και στην κατάληψη κοινοβουλευτικών εδράνων και περιφερειακών αιρετών αξιωμάτων, όπως συμβαίνει για παράδειγμα έως σήμερα στη Γαλλία και στη Γερμανία: τις δύο μεγαλύτερες οικονομίες της EE.

Σε ένα φαινόμενο ντόμινο, ακροδεξιά και νεοφασιστικά μορφώματα όχι μόνο πολιορκούν όλο και πιο έντονα τους δημοκρατικούς θεσμούς, αλλά πια καταλαμβάνουν όλο και πιο συχνά θέσεις κεντρικής εξουσίας, συνήθως μαζί με κυρίαρχα δεξιά κόμματα.

Για πολλά χρόνια, γράφει ο Guardian, η αντίθεση στους πρόσφυγες, στο Ισλάμ και στην Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν στοιχεία που ένωσαν τα ακροδεξιά κόμματα της Ευρώπης.

Όμως πλέον έχουν εμφανιστεί και νέοι «συγκολλητικοί» παράγοντες: Οι πόλεμοι πολιτισμών, τα δικαιώματα των μειονοτήτων, η άρνηση της κλιματικής κ.α. Η απήχηση της ακροδεξιάς έχει ενισχυθεί περαιτέρω από την κρίση του κόστους ζωής, από την ταχεία και συγκεχυμένη κοινωνική και ψηφιακή αλλαγή και ασφαλώς από την αυξανόμενη δυσπιστία προς το ίδιο το κυρίαρχο σύστημα.

Παράλληλα, όπως παρατηρούν αναλυτές στο BBC και ο Guardian, στην «κανονικοποίηση» της ακροδεξιάς συμβάλει και η επικοινωνιακή τακτική της «άμβλυνσης» του πολιτικού τους λόγου, αλλά και πως πολλά Δεξιά κόμματα στην Ευρώπη υιοθετούν ολοένα και περισσότερο σημεία της ακροδεξιάς ατζέντας.

«Η άνοδος της ακροδεξιάς συνέπεσε με την παρακμή και ενός συγκεκριμένου είδους Αριστεράς», συμπληρώνει η Κατρίν Φιεσί, εξηγώντας πως πολλά «ακροδεξιά κόμματα φαίνονται τώρα σαν μια λογική ψήφος για πολλούς που στο παρελθόν θα ψήφιζαν μια λαϊκή, προστατευτική Αριστερά».

«Η ακροδεξιά απευθύνεται στους ατομικούς και πολιτιστικούς φόβους των ανθρώπων», υπογραμμίζει.


About the Author



Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Back to Top ↑