Published on July 4th, 2013 | by fileto

Καβάλα η Μέκκα του καπνού σε συνέδριο

Η ιστορία της Καβάλας είναι συνυφασμένη με τον καπνό κυρίως στην σύγχρονη εποχή. Μάλιστα στο τέλος του 19ου και τις αρχές του 20ου αιώνα ισχυροί ξένοι επιχειρηματίες κυρίως από την Αυστροουγγαρία ανέδειξαν το εμπόριο του καπνού σε κυρίαρχη οικονομική δραστηριότητα σε μια σειρά ελληνικών πόλεων, ανάμεσά τους και η Καβάλα.

Σ΄ αυτό το πλαίσιο οικονομικής ανάπτυξης οι ισχυροί αυτοί έμποροι εισήγαγαν σταδιακά καινοτόμες τεχνολογίες επεξεργασίας και δεματοποίησης του καπνού που κυρίως στη διάρκεια του μεσοπολέμου άλλαξαν δραστικά την κουλτούρα εργασίας και τις εργασιακές σχέσεις στα καπνομάγαζα.
Αυτές οι καινοτόμες τεχνολογίες στην επεξεργασία του καπνού αλλά και οι αλλαγές που επέφεραν στην οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ζωή της Καβάλας θα παρουσιαστούν αναλυτικά στη διάρκεια ενός επιστημονικού συνεδρίου και μιας έκθεσης φωτογραφίας.

Το διεθνές συνέδριο, οι εργασίες του οποίου ξεκινούν αύριο στην Καβάλα στην Δημοτική Καπναποθήκη, τελεί υπό την αιγίδα του προέδρου της Δημοκρατίας Κάρολου Παπούλια και συνδιοργανώνεται με την υποστήριξη της Αυστριακής Πρεσβείας, του Εμπορικού Τμήματος της Αυστριακής Πρεσβείας, του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ), του Δήμου Καβάλας, της Ουγγρικής Πρεσβείας και του Σουηδικού Ινστιτούτου.
Το επιστημονικό συνέδριο διοργανώνεται από την αναπληρώτρια καθηγήτρια της Σχολής Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημόνων του ΕΜΠ Μαρία Ρεντετζή, ενώ την έκθεση επιμελείται ο Ελληνοαυστριακής καταγωγής αρχιτέκτονας Σπύρος Φλεβάρης.
Στη διάρκεια κοινής συνέντευξη Τύπου που παραχώρησαν ο δήμαρχος Καβάλας Κωστής Σιμιτσής και η καθηγήτρια Μαρία Ρεντετζή τονίστηκε ότι στόχος του διεθνούς συνεδρίου είναι να ξαναειπωθεί η ιστορία του καπνού μέσα από τους δρόμους μεταφοράς των τεχνολογιών του. «Οι εμπορικές σχέσεις – και ότι αυτές επέφεραν – μεταξύ Καβάλας και Βιέννης αποτελούν ένα παράδειγμα μεταφοράς τεχνολογίας κι ένα σημείο εκκίνησης για μια ευρύτερη συζήτηση πάνω στη χρήση της τεχνολογίας στην παραγωγή, επεξεργασία και διανομή του καπνού», σημείωσε ο δήμαρχος.
Η κ. Ρεντετζή επισήμανε ότι η ιστορία του καπνού στην Ελλάδα έχει γραφτεί ως μέρος της πολιτικής και οικονομικής ιστορίας της χώρας, ως αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας των εργατικών κινημάτων αλλά και της ιστορίας των γυναικών.
«Ωστόσο», σημειώνει η κ. Ρεντετζή, «ιστορικοί, κοινωνιολόγοι και ανθρωπολόγοι έδωσαν πολύ λιγότερη προσοχή στους τρόπους που η μεταφορά των τεχνολογιών του καπνού κυρίως από την αυστροουγγρική αυτοκρατορία διαμόρφωσαν τις τοπικές κοινωνίες, μετασχηματίστηκαν μέσω αυτής της μεταφοράς και επηρέασαν σημαντικά την εθνική οικονομία».
Στο συνέδριο αναμένεται να συμμετάσχουν περισσότεροι από πενήντα καθηγητές προερχόμενοι από σημαντικά πανεπιστήμια της χώρας μας καθώς και από πανεπιστήμια της Τουρκίας, της Αγγλίας, της Αυστρίας, της Τσεχίας, της Γερμανίας, του Ισραήλ και των Ηνωμένων Πολιτειών. Επίσης, στο συνέδριο θα συμμετάσχουν επιμελητές από το Εθνογραφικό Μουσείο της Ίστρια στην Κροατία και τη συλλογή της JTI Tobacco Collection στη Βιέννη.
Παράλληλα με το συνέδριο, στη νέα πτέρυγα του αρχαιολογικού μουσείου Καβάλας, διοργανώνεται και έκθεση φωτογραφίας με θέμα την επιρροή που δέχτηκε η αρχιτεκτονική των κτιρίων προβολής (καπνομάγαζα, γραφεία εταιριών καπνού και οικίες καπνέμπορων) από ευρωπαϊκές και κυρίως αυστριακές τάσεις από τα μέσα του 19ου αιώνα και μέχρι και την εποχή του μεσοπολέμου.
Η ανάλυση της αρχιτεκτονικής αυτών των κτιρίων-ορόσημων σε όλα τα επίπεδα (πολεοδομικό, μορφολογικό, κτιριακό, υλικών, τεχνοτροπίας κτλ.) και η σύγκριση τους με παλαιότερα αλλά και νεότερα ανάλογα κτίρια σκοπεύει να αναδείξει την αρχιτεκτονική κληρονομιά και τον πλούτο της Καβάλας σε μια περίοδο που καθόλου τυχαία συμπίπτει με τα 100 χρόνια απελευθέρωσης της πόλης.