Published on November 24th, 2016 | by fileto

Tο “Τραύμα της Προσφυγιάς” με την Libby Tata Arcel

Ο Σύλλογος Μικρασιατών Ν. Καβάλας “Μνήμη Μ. Ασίας” και ο Δήμος Καβάλας διοργανώνουν την Κυριακή 27 Νοεμβρίου , ώρα 7 μμ., στο δημοτικό κινηματογράφο ΟΣΚΑΡ εκδήλωση για το “Τραύμα της Προσφυγιάς”. Ομιλήτρια της βραδιάς θα είναι η Libby Tata Arcel, με θέμα: “Η Μικρασιατική Καταστροφή και το διαγενεαλογικό τραύμα. Γιατί πρέπει να θυμόμαστε, γιατί πρέπει να ξεχνάμε”. Την εκδήλωση θα πλαισιώσει η Χορωδία του Συλλόγου, συνοδεία ορχήστρας παραδοσιακών οργάνων.

libby-tata-arcel-afisa Η Λίμπυ (Ελευθερία) Τατά Αρσέλ, Ελληνίδα γεννημένη στη Μυτιλήνη και εγκατεστημένη στη Δανία, είναι ομότιμη καθηγήτρια Κλινικής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης, με πλούσιο επιστημονικό συγγραφικό έργο, αλλά και σημαντική εργασία στο πρακτικό θεραπευτικό πεδίο. Έχει θεμελιώσει κέντρα θεραπείας και αποκατάστασης κι έχει εργαστεί σε ψυχοκοινωνικά προγράμματα με πρόσφυγες και θύματα πολέμων και βασανιστηρίων, κυρίως της πρώην Γιουγκοσλαβίας.

Ως κλινική ψυχολόγος στη Δανία, η Libby Tata Arcel άρχισε με τον Σαλβατόρε και τη Λουίζα, θύματα της δικτατορίας του Πινοσέτ, με τη Νίλοφαρ από το Ιράν, τον Χουάν από τη Γουατεμάλα, τη Νάνσι από το απαρτχάιντ της Νότιας Αφρικής… Ακολούθησαν εκατοντάδες θύματα κρατικής βίας, άνθρωποι με πληγές στο σώμα και στην ψυχή τους, που έχασαν αγαπημένους ανθρώπους, την πατρίδα τους, την αξιοπρέπειά τους…

«Οι συναντήσεις με τους τραυματισμένους πρόσφυγες δημιούργησαν -γράφει η Libby Tata Arcel- κι άλλο ένα ορόσημο στον εσωτερικό μου κόσμο. “Ξαναθυμήθηκα”, σε ηλικία τριάντα έξι χρονών […] ότι κι εγώ ήμουν παιδί πρόσφυγα από τη Μικρά Ασία. Η μητέρα μου και η οικογένειά της […] κι αυτοί είχαν βιώσει φόβο και τρόμο από μια ισχυρή εξωτερική δύναμη· κι αυτοί είχαν υποστεί ένα διωγμό· κι αυτοί είχαν δει το Χάρο με τα μάτια τους πριν, κατά και μετά τη φυγή· κι αυτοί είχαν χάσει πάμπολλα αγαπημένα τους πρόσωπα· κι αυτοί είχαν υποστεί κρατική καταπίεση και βία, και στη γενέτειρά τους και στην καινούργια πατρίδα· κι αυτοί διακατέχονταν από μια απύθμενη νοσταλγία “για τα βουνά του Τσανταρλί”, του οθωμανικού μεικτού χωριού στην επαρχία της Περγάμου απ’ όπου εκδιώχθηκαν…».

Η τραγική ιστορία της οικογένειάς της αποτέλεσε την αφετηρία για το βιβλίο της “Με το Διωγμό στην ψυχή. Το τραύμα της Μικρασιατικής καταστροφής σε τρεις γενιές”, (εκδ. Κέδρος, Αθήνα 2014, σελ. 528), που αποτελεί μια σπάνια ψυχολογική και κοινωνική ανάλυση του προσφυγικού τραύματος.

afisa-2 Στο βιβλίο της πραγματεύεται -για πρώτη φορά στην ελληνική βιβλιογραφία- το διαγενεαλογικό συλλογικό τραύμα της Μικρασιατικής Καταστροφής και εξετάζει πώς αυτό το τραύμα επηρεάζει μέχρι σήμερα τη μνήμη, την ταυτότητα και τη ζωή των ανθρώπων προσφυγικής καταγωγής και στο σύνολό της την ελληνική κοινωνία.

Η συγγραφέας θέτει υπό εξέταση κρίσιμα ερωτήματα: Αν μεταβιβάζεται το ψυχολογικό τραύμα του διωγμού και της προσφυγιάς από τη μια γενιά στην άλλη και με ποιον τρόπο περνούν από γενιά σε γενιά οι επώδυνες προσφυγικές εμπειρίες. Πώς επουλώνονται τα τραύματα του διωγμού και ποιους μηχανισμούς επιβίωσης αναπτύσσουν οι πρόσφυγες.

Πώς εξηγείται ψυχολογικά η ανάγκη χιλιάδων προσφύγων και ανθρώπων προσφυγικής καταγωγής να επιστρέψουν στη γενέτειρα μικρασιατική γη. Γιατί οι απόγονοι των Μικρασιατών και οι σύλλογοί τους μένουν προσηλωμένοι στο εξιδανικευμένο παρελθόν και ποια ανάγκη τους ωθεί να αναβιώσουν ποικιλοτρόπως τον περασμένο πόνο.

Πώς διαμορφώνεται στη συνείδηση του πρόσφυγα και των απογόνων του η εικόνα του “άλλου”, με ποιον τρόπο μπορούν να καταλαγιάσουν τα αισθήματα θυμού και μίσους απέναντί του και να επέλθει η ανθρώπινη συμφιλίωση κ.ά.

«H διάλεξή της Libby Tata Arcel στην Καβάλα είναι η τελευταία του μικρού κύκλου διαλέξεών της στην Ελλάδα (Πανεπιστήμιο Αθηνών – ΚΕΜΜΕ Νέας Ερυθραίας – Παγκόσμιο Πολιτιστικό Ίδρυμα Ελληνισμού της Διασποράς – Καβάλα) και αυτό αποτελεί τιμή και για το Σύλλογο και για την πόλη μας.» , αναφέρει σχετικά ο Σύλλογος Μικρασιατών Ν. Καβάλας “Μνήμη Μ. Ασίας”